In de zomer van 2018 kwam het wel heel dichtbij, de brandende hitte, het wachten op regen, de vergeelde weides, gebarsten kleigronden en tegenvallende oogsten. Ineens ondervonden we hier in Nederland aan den lijve wat klimaatverandering betekent.    De boeren en boerinnen in onze projecten vertellen ons al veel langer hoe hun leven door het veranderend klimaat beïnvloed wordt. Er zijn meer hete dagen, regens zijn onvoorspelbaarder, droge periodes worden langer, maar ook het aantal overstromingen neemt toe. En dat heeft effect op de opbrengsten van het land. En dus op de inkomens en voeding van hun gezinnen. AANTAL MENSEN MET HONGER NEEMT TOE De Voedsel en Landbouw Organisatie van de Verenigde Naties stelde vast dat het aantal mensen met honger weer toeneemt, en dat klimaatverandering een belangrijke oorzaak is. Om de kwetsbaarheid voor het veranderend klimaat te verminderen, en te garanderen dat er voldoende, gezond voedsel is, zijn extra inspanningen nodig. Daar voelen wij ons door aangesproken. Want dit is precies wat Heifer doet. In onze projecten versterken boeren hun weerbaarheid door samen te werken, te leren en te sparen. Ze passen klimaat-slimme technieken toe in de landbouw en het beheer van bodem, bos en  water. En de sterke combinatie van veehouderij en landbouw verschaft hen een stabieler inkomen, waardoor zij droge periodes makkelijker overbruggen. LEREN OMGAAN MET HET VERANDEREND KLIMAAT Maar wat zijn die klimaat-slimme technieken? Het gaat vaak om relatief eenvoudige, maar zeer effectieve methodes, waarmee boeren de toegang tot water en de bodemvruchtbaarheid verbeteren.   We geven een aantal voorbeelden: 1. Bodembedekking Door het aanbrengen van een mulchlaag van bladeren, gras en mest op de akker wordt regenwater beter opgenomen en vastgehouden. Dit voorkomt uitdroging van de grond en draagt bij aan een betere  bodemvruchtbaarheid.       2. In hokjes denken Regenbuien zijn steeds onvoor-spelbaarder en kunnen erg hevig zijn. Het water dat valt moet optimaal gebruikt worden. Door akkers met dijkjes op te delen in blokken, en te zaaien in kuilen, spoelt water niet weg en blijft het beschikbaar voor de planten.         3. Beetje bij beetje Jonge, net aangeplante, bomen zijn zeer gevoelig  voor droogte en hebben constante bewatering nodig. Druppelirrigatie is een perfecte oplossing. Door een plastic fles met een klein gaatje in de dop ondersteboven aan een boom te hangen, druppelt er beetje bij beetje water uit de fles. Een boom kan met een volle fles zo’n 3 tot 5 dagen vooruit. Boeren hebben er weinig omkijken naar, en er gaat vrijwel geen water verloren door verdamping. Deze simpele vorm van irrigatie is voor iedere boer toegankelijk.       4. Het nieuwe koken Veel vrouwen koken nog op open vuur. Deze traditionele manier van koken vereist veel hout, terwijl een groot deel van de warmte verloren gaat. Bovendien is zo’n open vuurtje brandgevaarlijk en de rook is zeer schadelijk voor longen en ogen. Koken op energiezuinige ovens is veiliger en veel beter voor het milieu. Deze ovens gebruiken 80% minder hout. Hierdoor daalt de houtkap en is men minder tijd kwijt aan het halen van hout. Energiezuinige ovens zijn uitgerust met ventilatieroosters en een schoorsteen, waardoor de rook naar buiten wordt geleid. Daardoor zijn ze ook nog eens minder schadelijk voor de gezondheid.         5. In goot en plas Regenwater kan op verschillende manieren worden opgevangen. Bijvoorbeeld door het plaatsen van regentonnen onder een dakgoot. Of door het water dat op wegen valt weg te leiden naar naastgelegen akkers. Kleine vijvers op laaggelegen punten kunnen water opslaan voor gebruik tijdens het droge seizoen.